موش ها

موش پستانداری کوچک از راسته جوندگان است که مواد غذایی خود را به وسیله حرکات رفت و برگشتی با جلو آرواره تحتانی خرد می‌کند. چون دندان‌های این حیوان مثل سایر جوندگان رشد دایمی دارد، برای جلوگیری از رشد بیش از حد، مجبور است که دایماً دندان‌های خود را با جویدن چیزهای نسبتاً سخت، از قبیل دانه‌ها و حبوبات، بفرساید و اگر موفق به پیدا کردن دانه‌های سخت نگردد به جویدن فرش‌ها، لباس‌ها، کتاب‌ها و هرچه که در دسترس خود بیابد مشغول می‌شود. موش ها به انواع صحرایی و غیره تقسیم بندی می شوند که بستگی به طول دم آنها دارد.

زاد و ولد و تولید مثل موش‌ها

به طور عمومی می‌توان گفت موش‌ها تولید مثل کنندگان بسیار خوبی هستند. یک موش ماده می تواند به تنهایی در طول یک سال به طور متوسط ۲۵ الی ۶۰ بچه به دنیا بیاورد. پس از بارداری، موش ماده فقط ۱۹ الی ۲۱ روز طول می کشد که بچه موش‌ها به دنیا بیایند. در هر زایمان ۵ الی ۶ توله متولد می شوند اما در مواردی دیده شده که در یک بار ۱۲ بچه موش باهم به دنیا آمده اند

موش‌های ماده قادرند در یک سال به طور میانگین بین ۵ الی ۱۰ بار زایمان کنند و می توانند بلافاصله پس از زایمان دوباره جفت گیری کنند که این بدان معنی است که قادرند فقط ۲۵ روز پس از زایمان قبلی خود، مجدداً بچه به دنیا بیاورند. این سیکل تا زمان مرگ موش ماده ادامه می یابد.

انواع موش‌ها

از گونه‌های شناخته شده و رایج موش‌ها می‌توان به موش صحرایی، موش خاردار، موش کور، موش ورامین، موش جنگلی، موش مزرعه، موش گوزن، موش خانگی، موش قهوه‌ای، موش سیاه و موش Zebra اشاره کرد.

عادات و رفتار موش‌ها

بطور کلی موش‌ها به محیط‌های ساکت و تاریک که حرارت معین و ثابت و همچنین رطوبت نسبی داشته باشند علاقه‌مند هستند.

موش خانگی به خوبی از موانع بالا می‌رود. شناگر ماهری است. بينايي موش خانگي ضعيف، حس بویایی و شنوایی بسیار قوی‌ای دارد، در مواقعی که به دنبال غذا می‌رود مسیر خود را با ادرار علامت‌گذاری می‌کند.

موش‌های بزرگ معمولاً لانه خود را در محیط‌های وسیع نمی‌سازند و همواره سعی در پنهان شدن دارند تا بتوانند به راحتی نوزادان خود را تولید و پرورش دهند. موش‌های نر معمولاً حداقل یکبار در روز محیط اطراف خود را بازرسی می‌کنند و چنانچه تغییراتی در محیط مشاهده نمودند بلافاصله لانه خود را معدوم و جای دیگری را برای خود آماده می‌کنند. موش‌ها معمولاً یک ساعت بعد از نیمه‌شب فعالیت خود را شروع می‌کنند و این به علت ساکت بودن محیط و عدم حضور انسان است بدین ترتیب موش‌ها با آرامش خاطر به مواد مختلف خسارت وارد می‌کنند.

یکی از مهم‌ترین رفتارهایی که در میان تمام گونه‌های این دسته از جوندگان مشاهده می‌شود، تطبیق یافتن با محیط‌ها و شرایط زندگی مختلف است. موش‌ها می‌توانند در برابر پرت شدن از ارتفاع‌های قابل توجه، جان خود را نجات دهند و از خطر مرگ رهایی پیدا کنند.

حتی مقادیر قابل توجهی از اشعه‌های گوناگون نیز نمی‌تواند آن‌ها را از پای دربیاورد. موش‌ها می‌توانند به یکباره ۸۰۰ متر در آب شنا کنند و این یکی از دیگر ویژگی‌های بارز آن‌ها در راستای حفظ جان است.

در طی سال‌هایی که از سم‌های گوناگون به منظور دفع موش‌ها استفاده شده‌است، موش‌ها به بسیاری از این سم‌ها عادت کرده‌اند و تاثیرگذاری بسیاری از سموم بر روی سلامت و جان این دسته از جوندگان موذی از بین رفته‌است.

هیچ گاه نمی‌توان چنین ادعا کرد که مکانی عاری از موش‌ها باشد. وقتی یک موش وارد محیط زندگی انسان شود، به سختی می‌توان آن را مهار کرد و از محیط خارج نمود. نکته‌ی مهم در ارتباط با موش‌ها این است که آن‌ها می‌توانند از طریق دهانه‌هایی که اندازه‌ی آن‌ها ربع اندازه‌ی بدن‌شان است، وارد محیط‌ها و فضاهای گوناگون شوند.

بررسی‌هایی که در ارتباط با میزان سختی و استحکام دندان‌های موش‌ها انجام شده‌است، نشان می‌دهد که مقاومت مکانیکی دندان‌های موش‌ها بسیار بیشتر از مقاومت مکانیکی فولاد یا آهن است.

انواع موش‌ها

در ایران موش های زیادی وجود دارند و این موش ها شامل: موش های نروژی یا قهوه ای، موش سقفی یا سیاه، موش فاضلابی، موش باغات و موش خانگی می شود. موش های فاضلابی به زباله ها و زندگی در بین آن ها بسیار علاقه مند هستند و اندازه این موش به نیم متر می رسد. این موش به موش سقف یا موش انباری یا موش سیاه یا موش کشتی شناخته می شود و شهرت دارد. این موش بسیار تند و تیز و سریع است و به راحتی از درخت بالا می رود.

موش خانگی (Musmusculus)

موش های خانگی قابلیت فوق العاده ای برای تطابق با محیط های مختلف دارندو درطول سال در داخل ساختمانها زادو ولد می کند.اندازه آنها کوچک و وزنشان در حدود ۱۵ تا ۳۰ گرم می باشد. طول دم و بدن آنها مساوی ،گوشها نسبتابزرگ و چشمهای درشت و رنگ آنها خاکستری متمایل به قهوه ایی است.موش خانگی بر خلاف موشهای بزرگ که نمی توانند بدون آب زنده بمانند با استفاده از سیستم تغلیظ ادرار در کلیه آب را ذخیره می کند و بیشتر آب را از طریق مواد غذایی آبدار تامین می کند . میزان آب در کنترل جمعیت این موش بسیار موثر است.

موشهای خانگی شب فعال هستند و شبها برای تغذیه از لانه خود خارج می شوند ،این موشها کمتر به ایجاد لانه علاقه دارند و بیشتر از شکاف دیوارها یا از بین درز آجر خانه ها برای زندگی ا ستفاده می کند و با وجود شرایط مساعد و امن بودن مکان ،درز یا شکاف را گسترش داده و آن را بزرگتر می کند،جالب است بدانید که این موشها ۵ تا ۶ بار در سال آبستن شده و هر بار ۶ تا ۱۰ بچه می زایند.

موش سقف (Rattus Rattus )

این موش به موش سقف یا موش انباری یا موش سیاه یا موش کشتی نیز شهرت دارد .این موش بسیار چالاک و تند و تیز است و براحتی از درخت بالا می رود . ب این موش زندگی در بالای ساختمانها و سقفهای چوبی را ترجیح می دهد علاقه این موش به مواد غذایی گیاهی بیشتر از مواد حیوانی و گوشتی است ولی از مواد غذایی حیوانی هم تغذیه می کند. طبق مطالعات انجام شده در ژاپن ، این موشها عادات غذایی خاصی را دنبال می کنند و در انبار مغازه های خشکبار خواربار سوپر مارکتها که معمولا”غذا را در طبقات بالا قرار می دهند یافت می شوند.

این موش نیز به آب بسیار وابسته است بدلیل توانایی حرکت بر روی سیمها کابلها طنابهای کشتی براحتی از نقطه ایی به نقطه دیگر حرکت می کند و همچنین شناگر بسیار خوبی است. موشهای سیاه یا موشهای سقف لانه های خود را در بخشهای بالای سقف یا درختان می سازند و در آنجا تولید مثل می کنند این موش نیز همچون موش قهوه ایی ۴۰تا ۳۰ گرم غذا در روز مصرف می کند ولی از نظر اندازه از موش قهوه ایی کوچکتر است . جالب است بدانید در مطالعات انجام شده این موش بر روی درختان کاج و سرو زندگی می کرده نحوه استفاده از دانه کاج را به فرزندان خود آموزش می داده است در حالیکه موش قهوه ایی حتی قادر به باز کردن دانه کاج نبوده است .

موش فاضلاب (Rattus Norvegicus)

موش ها فاضلاب در بخشهای سطحی و پایین ساختمانها فاضلابها انبارهای مواد غذایی و کالا و کارخانجات صنعتی و غیره زندگی می کنند و به زباله ها و زندگی در بین آنها بسیار علاقه مند هستند.اندازه این موش گاهی به نیم متر می رسد و با مهیا شدن شرایط مناسب از نظر غذا ،آب و پناهگاه تاریک در طول سال ۸تا۹بار آبستن شده و به طور متوسط ۷ بچه می زاید.

موش فاضلاب لانه خود را در شکاف های جوی آب فاضلابها و درزها و خلل و فرج دیوار در بخشهای پایینی می سازد.موش فاضلاب در فاضلابها که بشتر از هر نقطه دیگری امکان زندگی فراهم است وجود دارد و لانه خود را در محل شاخه های فرعی فاضلاب که خشک است بنا می کند این موش علاقه مند به ساخت لانه است و مشاهده شده که حفراتی را به عمق کمتر از ۱٫۵ متر با چندین راه ورود و خروج ایجاد می کند که بیشتر در حاشیه خاکی کانالهای عبور آب است.جالب است بدانید که این موش بسیار مهاجم ، گوشتخوارو شناگر قابلی است .

بیماری‌های منتقله از طریق موش

موش‌ها معمولاً ۳۵ نوع بیماری مختلف را به انسان منتقل می‌کند عبارتند از :

LCM :

اولین علائم این بیماری در انسان سردرد و بروز حالت‌هایی شبیه آنفولانزا میباشند.

Rabies هاری:

یک بیماری ویروسی است که از طریق گاز گرفتگی در حیوان خونگرم به وجود می‌آید.

تب گازگرفتگی:  

در اثر گاز گرفتن موش تب ایجاد می‌شود و جای گاز گرفتگی متورم شده و به رنگ قرمز در می‌آید.

طاعون:

این بیماری که به آن مرگ سیاه نیز می‌گویند از طریق گزش ‌کک‌هایی که از خون موش آلوده تغذیه کرده‌اند به انسان منتقل می‌شود.

لپتوسپیروز:

این بیماری که به آن یرقان خون ریزی دهنده نیز می‌گویند باعث تب، خونریزی، دردناک شدن کبد، دردهای شکمی، خشک شدن و ریزش پوست می‌گردد.

سالمونلوزیز (حصبه):

آلوده شدن غذا به ادرار و مدفوع موش موجب مسمومیت غذائی و بروز این بیماری می‌شود.

یرسینیوزیز:

این بیماری از طریق آلوده شدن مواد غذایی به ادرار و فضولات موش ایجاد شده و موجب بروز آپاندیسیت و بزرگ شدن روده‌ها می‌گردد.

تیفوس:

در اثر خونریزی در شش‌ها و سینه پهلو باعث مرگ فرد مبتلا می‌شود.

توکسوپلاسموزیز:

انتقال این بیماری که بیشتر از طریق مدفوع گربه به انسان صورت می‌گیرد اخیراً از طریق موش هم مشاهده شده است. این بیماری می‌تواند موجب کوری مادرزادی نوزاد شود.

تب راجعه:

یک بیماری عفونی است و از علائم عمده آن حملات متناوب تب و ایجاد مسمومیت خونی می‌باشد.

تولارمی:

مخزن این بیماری موش می‌باشد و علائم آن تب، سردرد درد دست و پا، کمر درد، ضعف عمومی، استفراغ و بزرگ شدن کبد و طحال می‌باشد.

سالک:

این بیماری به صورت زخم پوستی و در اثر نیش پشه خاکی آلوده ایجاد می‌گردد.

مبارزه با موش‌ها و سم‌پاشی

استفاده از تله گذاری برای به دام انداختن موش‌ها در صورتی کارساز و راه‌گشا است که بخواهیم یک یا دو تا موش را به دام بیندازیم. به منظور سم‌پاشی برای به دام انداختن موش می‌توان از جامدات، مایعات یا پودرها استفاده کرد.

شرکت مادکو با بیش از ۱۰ سال سابقه در اجرای پروژه‌های سم‌پاشی و طعمه گذاري و ريشه كني جوندگان مخل آسايش زندگي از جمله موشها  آماده است تا با اجراي پروژه هاي طعمه گذاري و تله گذاري با ضمانت نامه و تحت نظر كارشناسان بهداشت محيط آسودگي خاطر را براي شما به ارمغان بياورد .

در صورت تمایل به کسب اطلاعات بیشتر در ارتباط با موضوع فوق، به صفحه‌ی اختصاصی سمپاشي و دفع آفات سایت مادکو در ارتباط با این مقوله مراجعه فرمایید. همچنين شما مشتريان و مخاطبان عزيز مي توانيد در صفحات اقدامات لازم قبل و بعد از طعمه گذاري علاوه بر حفظ ايمني خود ، راندمان كار را بالابرده و از انجام پروژه هاي ما رضايت كامل را داشته باشيد .

نویسندگان محتوا:

اسداله محمدخانی